Agufié(-di-fueio-rouginasso)
Rosa ferruginea
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier à feuilles rougeâtres, Églantier glauque.
Descripcioun :Lis agufié o agoulencié soun pas toujour eisa à destria. Mai pèr aquéu èi pas lou cas. Deja fai de poulìdi flour pourpro, pièi se recounèis à si fueio verdalo e lou bord rouginas d'ùni d'éli.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 1800 m
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
- Camin
- Mountagno mejano
- Basso mountagno
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa ferruginea Vill., 1779
(= Rosa glauca Pourr., 1788 )
Erbo-de-sant-Cristòu
Actaea spicata
Ranunculaceae
Noms en français : Actée en épi, Christophorienne.
Descripcioun :L'erbo-de-sant-Cristòu es uno planto pulèu grando que trachis dins li bos fre e umide de mountagno. Fai de gràndi fueio coumpausado de fueioun descoupa. L'enflourejado en grapo caup de pichòti flour que se vèi subretout lis estamino. Douno, tre l'estiéu, de grapo de fru negre e redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto empouisounanto, subretout li fru que caupon de proutouanemounino, d'eterouside e uno essènci. La planto pòu èstre mourtalo (aperaqui 10 fru) emé arrèst cardia. La racino èi vióulament purgativo. A passa tèms a servi pèr tua li pesou, aro s'utiliso soulamen en oumeoupatìo.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Actaea
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 2
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Gaudre
- Palun de mountagno
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Actaea spicata L., 1753